Langey (Long Island) er stærsta eyja BNA á meginlandinu í suðausturhluta
New York-fylkis. Hún er
190 km löng, 19-32 km breið og 4356 km² að flatarmáli.
Norðan hennar er Langeyjarsund, Atlantshafið að austan og
sunnan, Þrengsli (Narrows) og New York-flói að vestan og Austurá að
norðvestan. Tveir stórir
flugvellir eru á eyjunni, Kennedy og La Guardia.
Fjöldi brúa og ganga tengja vesturhluta eyjarinnar við hverfin
Manhattan og Bronx og löng hengibrú tengist hverfunum Brooklyn og
Staten-eyju.
Næstum áttungur eyjarinnar eru undir hverfunum Kings og Queens.
Rúmlega helmingur íbúa Langeyjar býr í þessum hverfum.
Hinn hluti eyjarinnar skiptist í Nassau og Suffolk.
Áætlaður íbúafjöldi árið 1990 var tæplega 7 miljónir.
Norðurströnd eyjarinnar er hæðótt og mjög vogskorin.
Suðurströndin er flatlend og varin ágangi Atlantshafsins með
fjölda mjórra smáeyja. Peconic-flói
er á milli tveggja skaga á austanverðri eyjunni.
Norðurskaginn endar í Orient-höfða og hinn syðri í Montauk-höfða.
Eyjan er vinsæll sumardvalarstaður með fjölda baðstranda og
tækifæra til afþreyingar og afslöppunar.
Mikill iðnaður er stundaður í Brooklyn og Queens.
Í Nassau og Suffolk er mikil ræktun nytjaávaxta og talsvert er
ræktað þar af kjúklingum. Í Suffolk er talsvert um ostruræktun og úthafsveiðar.
Enski sæfarinn Henry Hudson
kom auga á Langey árið 1609, þegar Algonquia-indíánar bjuggu þar.
Fyrstu hollenzku og ensku landnemarnir deildu um eignarrétt
eyjarinnar og samkvæmt samningi, sem var gerður árið 1650 fengu
hollenzku landnemarnir vesturenda eyjarinnar og hinir ensku austurendann.
Árið 1664 varð öll eyjan hluti ensku nýlendunnar New York.
Hollendingar náðu henni undir sig um skamma hríð á árunum
1673-74. Í frelsisstríðinu
sigruðu Bretar Bandaríkjamenn í orrustu á Langey árið 1776. |