Montana land og náttúra Bandaríkin,


LAND og NÁTTÚRA
MONTANA

.

.

Utanríkisrnt.

Booking.com

Heildarflatarmál Montana er 380.850 ferkílómetrar (4. stærsta fylki BNA).  Sambandsstjórnin á 29,4% landsins.  Fylkið er nokkurn veginn rétthyrnt í laginu og mestu vegalengdir frá norðri til suðurs eru 515 km og frá austri til vesturs 885 km.  Hæð yfir sjó er á bilinu 549 m við Kootenai-ána við norðvesturmörk landsins til 3.901 m á Graníttindi í suðurhlutanum í grennd við Yellowstone þjóðgarðinn.  Meðalhæð yfir sjó er u.þ.b. 1.036 m.

Landfræðilega má skipta landinu í tvo hluta:  Klettafjöllin (vesturþriðjungur fylkisins) og Slétturnar miklu í austurhlutanum.  Vatn og jöklar hafa mótað fjalllendið.  Sunnantil eru línur þess mjúkar en við kanadísku landamærin er hrjúft Alpalandslag.  Bitterrootfjöll við vesturmörkin eru meðal hrikalegustu og óaðgengilegustu hluta BNA.  Skammt austan þessa fjallgarð er röð langra og tiltölulega breiðra dala með norður-suður stefnu.  Flathead-dalur er stærstur og mikilvægastur.  Víðast í Klettafjöllum er jarðvegur þunnur og ófrjósamur.  Slétturnar miklu liggja fremur hátt yfir sjó, annaðhvort hæðóttar eða flatar, og sums staðar tróna fjöll eins og Highwood og Little Belt í vesturhlutanum og þurrkasvæði í suðausturhlutanum.  Norðurþriðjungur þessa svæðis var þakinn ísaldarjökli, sem skildi eftir sig urðir.

Helztu vatnsföll Montana eru báðum megin vatnaskila í Klettafjöllum.  Vestan þeirra eru Kootenai, Clark Fork og Flathead.  Austan þeirra er Missouriáin með fjölda þveráa (Marias, Milk og Yellowstone), sem rennur til Mississippi.  Stærsta náttúrulega stöðuvatn fylkisins er Flathead í fjalllendinu norðan Missoula.  Fort Peck-lónið við Missouriána er stærra en manngert.

Loftslagið.  Klettafjöllin eru skörp skil milli temprað úthafsloftslags Kyrrahafsins í mjórri ræmu fylkisins vestanverðs og kalds meginlandsloftslags austurhlutans.  Meðalárshiti í fylkinu er 5,6°C.  Árstíðasveiflur er mun meiri í austan Klettafjalla.  Flest stöðuvötn, lón og vatnsföll eru ísilögð á veturna og stundum valda árnar skaða, þegar þær ryðja sig á vorin.  Lægsta skráð hitastig er -56,7°C (1954) og hið hæsta 47,2°C (1937).

Flóra og fána.  Skógar þekja u.þ.b. 23% landsins (gulfura, doglasfura, greni, lerki og hvítfura).  Dýralíf er fjölbreytt (fjallageitur, antilópur, stórhyrnt sauðfé, elgir (wapiti), sléttuúlfar, elgir (moose), múldýr, dádýr, grábirnir og svartbirnir, fjallaljón, refir, lynghænur, fasanar.  Lax og urriði eru í fjallalækjum og ám.

Auðlindir, framleiðsla og iðnaður.  Fylkið á miklar birgðir af olíu, náttúrugasi, kopar og kolum í jörðu.  Önnur jarðefni, sem minna er af, eru gull, silfur, eðalsteinar, maríugler, leir, vermikúlít, kalksteinn, antimony, fosföt, gips, sandur og möl.

Landbúnaður stendur undir u.þ.b. 7% vergrar þjóðarframleiðslu.  Hann byggist aðallega á ræktun kvikfjár (nautgripir; mjólkurvörur; svín og sauðfé), hveitis, byggs, sykurrófna og heys.

Timburiðnaður er mikilvægur í norðurhlutanum, þar sem flest skóglendi eru eign sambandsstjórnarinnar.  Helztu nytjatrjátegundir eru doglasfura, greni og sedrusviður.

Iðnframleiðslan nemur 8% vergrar þjóðarframleiðslu og byggist aðallega á nýtingu hráefna skóganna, námanna og landbúnaðarins.  Helztu framleiðsluvörur eru timbur og trjávörur, matvæli, prentað efni, olía, kol og efnavara.

 TIL BAKA     Ferðaheimur - Garðastræti 36 - 101 Reykjavik - info@nat.is - Heimildir            HEIM