Lewis og Clark-leišangrinum 1804-06 var fališ aš kortleggja noršurhluta hins risavaxna nżja svęšis vestan Mississippifljótsins, sem Bandarķkin keyptu 1803 (Louisiana kaupsamningurinn).  Thomas Jefferson forseti efndi til leišangursins, sem skrįši einnig talsvert af flóru og fįnu, kom į sambandi viš indķįna og safnaši upplżsingum um menningu žeirra.

Leištogar leišangursins voru Meriwether Lewiw og William Clark, bįšir Virginķumenn, sem voru ķ hernum en mjög ólķkir aš ešli og skapferli.  Lewis var einfari, žunglyndur og önugur en Clark var félagslyndur, stilltur og jįkvęšur.  Į vettvangi bęttu žeir hvorn annan upp og störfušu vel saman.

Skipulag og mönnun leišangursins fór fram įriš 1803 en hann hóf ekki ferš sķna fyrr en ķ maķ įri sķšar.  Žįtttakendur voru 30-45 hermenn og śtkjįlkamenn, ž.į.m. einn negri, og loks bęttist ein kona ķ hópinn.  Hśn var tślkur af shoshone-kyni, hét Sacagawea og įvann sér oršstķr sem frišarboši.

Leišangurinn lagši af staš frį St Louis og hélt upp meš Missouri-fljóti.  Sumariš og haustiš 1804 sżndu leišangursmenn, aš žeir voru starfinu vaxnir.  Žeir öflušu sér matar, gęttu vel tóla og tękja, fundu leišir um ókönnuš vatnsföll, sigrušust į nįttśrulegum hindrunum og aušnum, söfnušu og varšveittu margs konar sżni, efndu til frišsamlegra kynna viš indķįna og sķšast en ekki sķzt héldu žeir heilsu og sįlarstyrk.  Fyrri veturinn dvöldu žeir hjį mandan-fólkinu ķ Dakota.  Žegar voraši héldu žeir įfram upp eftir Missouri-fljóti aš upptökum og sķšan yfir austurhlķšar Klettafjalla og vatnaskilin.  Leišangurinn komst aš Kyrrahafi ķ nóvember 1805.

Sķšari veturinn dvöldu leišangursmenn viš Columbia-fljótiš.  Feršin til baka var erfiš vegna vetrarvešrįttu, įrekstra viš indķįna og vaxandi andlegrar og lķkamlegrar žreytu.  Leišangrinum var skipt ķ tvo hópa til aš kanna mismunandi landsvęši.  Bįšir feršušust žeir į landi vegna įhęttunnar viš aš sigla į hinni straumhöršu Snįkį.  Žegar žeir voru komnir aš Missouri-fljóti gekk feršin geišlega og fljótt nišur eftir žvķ.  Hinn 23. september 1806 kom leišangurinn til St Louis meš 12.900 km aš baki, tveimur įrum og fjórum mįnušum eftir brottförina.

Lewis įtti žį skammt eftir ólifaš.   Honum farnašist ekki vel žar til hann hvarf yfir móšuna miklu og eitthvaš var gruggugti viš dauša hans.  Clark dó ķ hįrri elli.