Iowa sagan Bandarķkin,


SAGAN
IOWA

.

.

Utanrķkisrnt.

Booking.com

Frumbyggjar Iowa-svęšisins voru illinois- og iowa-ęttkvķslir af sioua-mįlastofni.  Sac og fox-indķįnar af algonquia-mįlastofni hröktu žį sķšar brott.  Frönsku landkönnuširnir Jacques Marquette og Louis Jolliet voru fyrstu Evrópumennirnir, sem lögšu leiš sķna um žessar slóšir įriš 1673.  Įriš 1680 kannaši flęmskur trśboši, Louis Hennepin, hluta svęšisins.  Franska stjórnin krafšist opberlega yfirrįša įriš 1682.  Rśmlega öld leiš įšur en Iowa komst į landakortiš sem nżlenda.  Įriš 1762 létu Frakkar af kröfum sķnum til Iowa og annarra vestan Mississippifljóts og létu Spįnverjum žau eftir.

Įriš 1788 fékk fransk-kanadķski mįlmleitarmašurinn Julien Dubuque leyfisbréf frį fox-indķįnum fyrir landskika meš miklum birgšum blżs ķ jöršu.  Borgin, sem var nefnd eftir honum stendur į henni.  Žarna byggši hann virki, nżtti nįmuna og įtti višskipti viš indķįnana en byggšin var yfirgefin aš honum lįtnum.  Bandarķkin fengu yfirrįš yfir Iowa viš Louisana-kaupin įriš 1803.  Svęšiš varš hluti af Louisiana-hérušunum (1805-12), Missouri (1812-21), Michigan (1834-36) og Wisconsin (1836-38).  Į įrunum 1821-34 var žaš stjórnlaust land ķ eigu BNA.

Įriš 1808 lét sambandsstjórnin byggja Fort Madison-virkiš en herdeildin žar var kölluš heim įriš 1813 vegna stöšugra įrįsa indķįna.  Eftir ósigur indķįna undir forystu Svarta-Hauks įriš 1832 létu žeir 23.310 ferkķlómetra land af hendi og landnemum fjölgaši į svęšinu.  Dubuque var stofnuš įriš 1833 og ašrar borgir, Davenport og Burlington, voru stofnašar nęstu įrin.

Allt nśverandi fylkisland og hlutar nśverandi Minnesota, Noršur- og Sušur-Dakota voru skildir frį Wisconsin-héraši įriš 1839 og Iowa-héraš var stofnaš.  Žaš sótti um fylkisašild aš BNA įriš 1844 og hinn 28. desember 1846 varš Iowa 29. fylkiš.

Landnemar streymdu aš, jafnvel eftir aš sioux-indķįnarnir strįdrįpu aškomufólk viš Spirit-vatn ķ marz 1857.  Žį var stjórnarskrįnni frį 1846 breytt og Des Moines var gerš aš höfušborg fylkisins.  Iowa baršist Noršurrķkjamegin ķ borgara/žręlastrķšinu.

Lagning jįrnbrautanna hrašaši allri žróun ķ fylkinu.  Rķkisstjórnin įtti ķ stöšugum deilum viš hin voldugu og rķku jįrnbrautafyrirtęki vegna skatta og veršlagningar flutninga.  Įriš 1872 voru lög um skatta į jįrnbrautarfélögin samžykkt og įri sķšar var sett į fót jįrnbrautarįš, sem skammtaši félögunum flutningsgjöld.

Iowa var gott bśskaparland frį upphafi og land hękkaši mikiš ķ verši eftir fyrri heimsstyrjöldina.  Žvķ neyddist u.ž.b. helmingur bęnda til aš taka hį lįn, sem žeir gįtu sķšan ekki greitt af, žegar heimskreppan skall į, og misstu aleigu sķna.  Įstandiš batnaši, žegar afuršaeftirspurn jókst ķ sķšari heimsstyrjöldinni.  Eftir strķš óx išnašar- og žjónustugeirinn smįm saman.  Į įttunda įratugnum bjuggu fleiri Iowa-bśa ķ borgum en ķ dreifbżli.  Landbśnašurinn er samt ašalundirstaša efnahagslķfsins, žótt hann yrši fyrir miklu įfalli ķ flóšunum miklu 1993.  Mestur hluti landsins fór undir vatn og allar sżslur lżstu yfir neyšarįstandi.

 TIL BAKA     Feršaheimur - Garšastręti 36 - 101 Reykjavik - info@nat.is - Heimildir            HEIM