Idaho sagan Bandaríkin,


SAGAN
IDAHO

.

.

Utanríkisrnt.

Booking.com

Núverandi Idaho var fyrrum hluti Oregon-héraðs.  Á fyrsta aldarfjórðungi 19. aldar gerðu BNA, Stóra-Bretland, Spánn og Rússland kröfur til þessa stóra landsvæðis.  Meðal indíánaþjóðflokka á svæðinu voru shoshone, bannock, nez percé, pend d’oreille og kutenai.

Fyrstu hvítu landkönnuðarnir á Idaho-svæðinu voru Bandaríkjamennirnir Meriwether Lewis og William Clark á árunum 1905-06.  Í kjölfar þeirra komu brezkir skinnakaupmenn og bandarísk fyrirtæki.  Bretar tóku völdin á svæðinu í stríðinu 1812 en sex arum síðar sömdu Bretar og Bandaríkjamenn um sameiginleg yfirráð.  Spánverjar og Rússar létu af kröfum sínum til Oregon-héraðs 1819 og 1824.  Verzlun jókst á svæðinu eftir byggingu Hall-virkisins nærri Pocatello.

Árið 1846 tókst að leysa verzlunardeilur Breta og Bandaríkjamanna, þegar ríkin undirrituðu samninga um óskert yfirráð hinna síðarnefndu sunnan 49°N.  Tveimur árum síðar varð Idaho hluti af nýstofnuðu Oregon-héraði.  Gamli hluti þess norðan 46°N varð hluti af Washington-héraði árið 1853.

Mikill fjöldi innflytjenda settist að í Idaho eftir árið 1861, þegar gull fannst við þverá Clearwater-árinnar.  Hinn 4. marz 1863 sameinaði núverandi svæði Idaho, Wyoming, Montana og hluta Suður-Dakota, Norður-Dakota og Nebraska og kölluðu það Idaho-hérað.  Þegar Montana var gert að sérhéraði 1864 og Wyoming 1868, fékk Idaho núverandi landamæri.

Efnahagur héraðsins batnaði stöðugt á áttunda og níunda áratugi 19. aldar.  Kvikfjárrækt undirstöðuatvinnuvegur, járbrautir voru lagðar og nýjar, auðugar jarðefnanámur fundust.  Áratuginn 1870-80 fanns indíánum nóg að sér kreppt og réðust á byggðir landnema.  Sambandsherinn bældi uppreisnir þeirra niður og loks voru indíánar neyddir til að hafast við á verndarsvæðum.  Hinn 3. júlí 1890 varð Idaho 43. fylki BNA.

20. öldin.  Mikill timburiðnaður þróaðist eftir að fylkið var komið í fyrsta sæti fylkja BNA sem framleiðandi sulfurs.  Sambandsstjórnin studdi áveituframkvæmdir, sem breyttu stórum auðnum í ræktarland og hleyptu af stað miklum og blómlegum landbúnaði á árum fyrri heimsstyrjaldarinnar.  Í síðari heimsstyrjöldinni var mikið framleitt af matvælum fyrir herinn.

Eftir stríðið fór fólk að streyma til borganna vegna mikillar iðnvæðingar, þótt landbúnaðurinn héldi velli sem mikilvæg efnahagsundirstaða.  Árið 1951 fór tilraunakjarnorkuver nærri Idaho Falls að skila rafmagni í fyrsta skipti í heimssögunni.  Um miðjan áttunda áratuginn var þetta orkuver orðið að mikilvægri rannsóknar- og tilraunastofnun Landsvirkjunar BNA.

Vinsældir skíðasvæða Idaho (Sun Valley o.fl.) jukust og ferðaþjóustu óx fiskur um hrygg.  Allt fram á okkar daga hefur þessi þróun haldið áfram og stöðugt er hugað að frekari uppbyggingu.

 TIL BAKA     Ferðaheimur - Garðastræti 36 - 101 Reykjavik - info@nat.is - Heimildir            HEIM