Įstralķa jaršfręši,
Flag of Australia


GEOLOGY
AUSTRALIA

.

.

Utanrķkisrnt.

Elztu jaršlög meginlandsins eru 4,3 milljarša įra.  Žetta eru mešal annars jaršefnarķk setlög og 3,7-3,3 milljarša įra ZrSiO4 (zircon) setlög.  Į žessum grunni hafa jaršvķsindamenn komizt aš žeirri nišurstöšu, aš forkambrķskar jaršmyndanir séu milli 3,7 milljarša og 570 milljóna įra.  Yngri jaršmyndanir (paleozoic) eru milli 570 og 245 milljóna įra.  Nęsta jarštķmabil (mesozoic) teygist milli 245 og 66,4 milljóna įra og sķšan rķkir jarštķmabil nśtķmans (cenozoic).

Įstralķa var hluti risameginlandanna Pangea og Gondwana ķ milljónir įra.  Hśn klofnaši ekki frį žeim fyrr en fyrir 35 milljónum įra og er į leišinni aš verša hluti Sušaustur-Asķu.  Segja mį, aš žetta unga meginland verši ekki langlķft į jaršsögulegum męlikvarša.

Jaršskorpuhreyfingar (Plate Tectonics).



Jaršfręšikort af Įstralķu og nęsta umhverfi sżna flekaskiptingu žessa heimshluta.  Greint er į milli sjįvarbotnsfleka meš hryggjum sķnum (160 milljón įra) og yfirboršsfleka (allt aš 4 milljarša įra).  Stęrsta svęši elztu jaršmyndananna er į vesturflekanum, žar sem uppblįsturs og rofs gętir verulega.  Yngstu jaršmyndanirnar eru ķ fellingabeltunum (Banda-boginn og viš indóįströlsku og evróasķsku flekamótin ķ Nżju-Gķneu.  Tķmor-įllinn og landgrunnin, Tķmorhaf og Arafurahaf, skilja nżjustu fellingabeltin frį Įstralķu.  Noršvesturflekinn myndar noršurmörk Įstralķu, Exmouth-sléttan vesturmörkin og Queensland-sléttan austurmörkin.

Forkambrķsk jaršlög er aš finna į žremur flekasvęšum.  Eitt er aš finna į Yilgarn- og Pilbara-svęšum vesturflekans, umkringt fjallabeltum.  Annaš liggur undir yngri jaršlögum (milli 570 milljón įra til nśtķma), svo sem vestan Tasmanķnulķnunnar.  Hiš žrišja er blandaš yngri fjallabeltum (orogenic), svo sem į Georgetown-svęši Queensland og vesturhluta Tasmanķu.  Jaršlög (palaeozoic) frį tķmabilinu fyrir 600-230 milljónum įra finnast einkum ķ flötum lęgšum (Canning Basin) eša innan belta (austur-vestur Arnadeus Transverse Zone) og ķ noršurįlum (Tasmanska fellingabeltiš).

Jaršlög frį 230 til 70 milljónum įra (mesozoic) og frį krķtartķma er vķša aš finna, žótt žau séu ekki aušséš (Great Artesian Basin) og śti fyrir ströndum viš vestur-, sušur- og austurjašrana, ž.m.t. undir botni Bass-sunds og Banda-eyja/Nżja-Sjįlands og meginlandsins.

 TIL BAKA     Feršaheimur - Garšastręti 36 - 101 Reykjavik - info@nat.is - Heimildir            HEIM