Anuradhapura
er inni í landi, 210 km norðaustan Colombo.
Borgin var fyrsta höfuðborg Ceylon.
Þar bjuggu singalesku konungarinir frá 380 f.Kr. til 993 e.Kr.,
þegar þeir létu síga undan þrýstingi tamíla, sem komu í bylgjum
frá Indlandi, og fluttu sig til Polonnaurwa.
*Forngripasafn
borgarinnar gefur góða mynd af höggmyndalist Norður-Ceylon og á frábæra
bronzgripi frá Polonnaruwa.
Aðalhelgidómur
Anuradhapura er Maha Vihare,
þar sem 'Bo-tréð' er. Það
er talið hafa sprottið af grein hins heilaga 'Bodhi-trés', þar sem
Buddha fékk vitrun sína.
Undir
rústum konungaborgarinnar eru fjórar athyglisverðar
Dagobur,
geysistórir salir, þar sem helgidómar Buddha voru varðveittir.
Hinn stærsti, *Ruwanveliseya Dagoba (2. öld f.Kr.), er 110 m hár og 315 m að
ummáli. Í u.þ.b. 400 m
fjarlægð eru rústir Brazenhallarinnar
(heiðurshallarinnar), sem var níu hæðir.
Þar standa nú eftir 1600 steinsúlur í 40 röðum.
Hver súla er gerð úr 40 steinum.
U.þ.b.
30 km vestan Anuradhapura er Wilpattu-þjóðgarðurinn
með hlébörðum, hjartardýrum, fílum, krókódílum og vatnabufflum.
Fjörutíu
og fimm km sunnan Anuradhapura er bærinn Galgamuwa.
Tólf km austan hans er *Nillakgama,
fornleifasvæðið, þar sem Buddhaklaustur frá 8. - 10. öld var grafið
upp (fínlegar lágmyndir).
Aðeins
sunnar, við Maho, rís hinn ókleifi klettur
Yapahuwa.
Uppi á honum er *konungshöll með þremur múrum, sem reist var
á honum á 12. öld. Þarna
er líka *hellamusteri með málverkum af lífi Buddha (18. öld).
Aðallistaverk musterisins eru stórkostlegar tröppur, skreyttar
höggmyndum.
Við
Sigiriya, tæplega 100 km suðaustan Anuradhapura (170 km na
Colombo), í grennd við veginn til Trincomalee, gnæfir 183 m hár
klettur, sem Kassapa konungur lét breyta í virki nálægt 500 f.Kr.
eftir að faðir hans hafði verið myrtur.
Þar er frægur listasalur með gömlum singaleskum málverkum.
**Veggmyndirnar eru undir kletti, sem slútir fram yfir
sig. Skjólið hefur stuðlað
að varðveizlu þeirra um aldir.
Skammt
suðvestar, við Dambulla,
eru fimm *hellamusteri prýdd höggmyndum og málverkum í 180 m
háum kletti. Farið er
eftir einstigi og tröppur, sem hoggnar eru í steininn.
Í
tæplega 30 km loftlínu fjarlægð frá Sigiriya til vesturs, handan
Kala-uppistöðulónsins, við Aukana í miðjum frumskóginum, stendur
14 m hátt *Buddhalíkneski, sem er líklega frá 5. öld f.Kr.
Polonnaruwa
(110 km suðaustan Anuradhapura; 225 km norðvestan Colombo) var
dvalarstaður singalesku konunganna frá 8. öld.
Þeirra á meðal var Pakramabahu (1153-1186), sem stjórnaði á
mesta blómaskeiði Ceylon.
*Lankatilaka
stór múrsteinsbygging, sem hýsir stærsta höggmyndasafn Ceylon (12.
öld; m.a. 13 m hátt Buddhalíkneski úr múrsteini).
Húsið er 51 m langt, 21 m breitt og 16 m hátt.
**Hallarsvæðið
í miðborginni (líka nefnd Citadelle; 10 ha) er skoðunarvert, einkum
ráðshöllin og hið konunglega bað.
Sé farið inn um norður-hliðið, er fyrst komið í
Ferhyrninginn (Quadrangle), lokaðan hofgarð.
Þar er *Thuparama (11. öld), voldug múrsteinsbygging með fjölbreytilegri
forhlið og lágmyndum allan hringinn á sökkli.
*Watadage er hringlaga hof með stúpu (helgidómahúsi).
Það er svipmesta bygging af þessu tagi á Sri Lanka.
*Atadage (hús helgu dómanna átta (11. öld) og *Nissankamalla
Mandapa (bænahús hinna tíu helgu dóma) eru líka athyglisverðar
byggingar í Ferhyrningnum.
**Gal
Vihara-helgidómurinn
(líka nefndur 'Kalugal' = Svartiklettur) hýsir fjögur stórkostleg líkneski,
sem eru höggvin úr klettinum. Hið
stærsta þeirra er 14,10 m langur liggjandi Buddha.
*Tivanka
Pilimaga
er nyrzt bygginga gömlu Polonnaruwa.
Það er högg-myndahús Jetavana-klaustursins.
Þessi múrsteinsbygging er aðeins stærri en Lankatilaka og
meira prýdd lágmyndum. Ekki
hefur tekizt að varðveita nema hluta hinna frægu veggmynda.
*Forngripasafnið
hýsir minjar úr borginni og nágrenni hennar. |