Spratlyeyjar
er rifjaklasi í Suður-Kínahafi, miðleiðis milli Víetnam og Filipseyja,
og nokkrar aðrar þjóðir gera tilkall til þeirra, þ.á.m. Kína og Tævan og
Brunei stundar fiskveiðar við hinar syðstu. Þessar þjóðir hafa
komið fyrir herstöðvum og annarri byggð á 45 eyjanna.
Brunei hefur ekki gert opinberlegar kröfur til eignarhalds.
Eyjar og rif eru rúmlega 100 talsins og umhverfis þau eru góð
fiskimið og líklega er gas og olía þar undir sjávarbortninum. Stærst 12 smáeyja er Itu Aba (36 ha).
Spratly- eða Stormeyja er 275x450 m að stærð.
Skjaldbökur og sjófuglar eru einu íbúarnir.
Fyrir 1970 var mest áherzla lögð á hernaðarlega mikilvæga
legu eyjanna. Frakkar héldu
þeim á árunum 1933-39.
Í
síðari heimsstyrjöldinni lögðu Japanar eyjaklasann undir sig og byggðu
þar kafbátastöð. Eftir stríð sendu kínverjar setulið til Itu Aba, sem þjóðernissinnar
tóku við, þegar þeir voru búnir að koma sér fyrir á Tævan.
Þegar Japanar gerðu kröfu til eyjanna 1951, gerðu Kínverjar, Tævanar
og Víetnamar það einnig og Filipseyjar bættust í hópinn 1955.
Árið
1970 settust Víetnamar að á þremur eyjanna til að koma í veg fyrir kínverska
hersetu þeirra. Tævanskar
herdeildir sátu áfram á Itu Aba. Filipseyingar
fluttu her til sjö hinna óbyggðu eyja, sem eftir voru og byggðu flugvöll
1976 á Pagasaeyju.
Í
lok 20. aldar deildu Víetnamar, kínverjar, Tævanar, Malasíumenn (tóku
Turumbu Layang-Layang-rifið 1983) og Filipseyingar um eyjarnar og byggðu
kröfur sínar á veru sinni á eyjunum, nema kínverjar. |