Landið
skiptist í fjögur landfræðileg svæði: Norðurhlutann, sem er nokkuð frjósamur og fær allgóða vökvun,
hálfþurrlent miðbikið, As-Sahil (Sverðið) á austanverðri miðstrandlengjunni,
þar sem mest er ræktað af ólífum og eyðimerkurnar í suðurhlutanum,
þar sem allur gróður hverfur nema í vinjunum.
Í mið- og suðurhlutunum býr enn þá fólk, sem lifir enn
þá hálfgerðu hirðingjalífi. Í
norður- og austurhlutunum, einkum með ströndum fram, eru íbúarnir
mun blandaðri, búa þéttar og stunda jarðrækt.
Líf þeirra er mun flóknara í borgum og þorpum landsins en
hirðingjanna í suðri. Íbúum
borga hefur fjölgað vegna flótta úr dreifbýlinu og síðla á 20.
öld bjuggu rúmlega 60% þeirra í þéttbýli.
Í Túnisborg býr u.þ.b. níundi hlutin íbúa landsins.
Borgirnar Bizerte, Qabis, Qafsah, Safaquis, Susah og Jundubah
hafa líka vaxið mikið.
Þjóðfræði.
Íbúar landsins eru flestir arabískir berbar.
Túnis hefur orðið fyrir aðstreymi annarra þjóðflokka um
aldir, þ.á.m. Fönikíumanna, Afríkumanna sunnan Sahara, gyðinga, Rómverja,
vandala og araba. Múslimskir
flóttamenn frá Sikiley settust að í As-Sahil eftir að normanar lögðu
undir sig heimaland þeirra árið 1091.
Spænsku márarnir voru þó atkvæðamestir.
Þeir komu eftir fall Seville á Spáni árið 1248 og síðan
flykktust þeir til landsins á 17. öld. Þegar upp var staðið, höfðu 200 þúsund spænskir múslimar
setzt að í Majardah-dalnum og Bon-skaga.
Þeir fluttu með sér borgarmenningu og þróaðri landbúnað
og áveitubúskap. Frá 16.
til 19. aldar fluttu Tyrkir með sér blöndu af asískri og evrópskri
menningu. Áhrifa þessarar
blöndunar gætir enn þá í fjölbreytni túnískra fjölskyldunafna.
Íbúafjöldi
landsins tvöfaldaðist á síðustu þremur áratugum 20. aldar.
Náttúruleg fjölgun íbúanna er hægari en í öðrum löndum
Norður-Afríku vegna velheppnaðrar fjölskyldustefnu stjórnvalda, sem
gerði m.a. stöðu kvenna styrkari en víðast í öðrum löndum múslima.
Flutningur fólks frá landinu hefur líka dregið úr fjölguninni.
Hundruð þúsunda Túnismanna starfa erlendis, m.a. í
Frakklandi og Miðausturlöndum. Lífsskilyrði
í landinu eru tiltölulega góð eins og lífslíkur landsmanna gefa
til kynna. Dánartíðni
barna við fæðingu dvínar, íbúarnir giftast eldri og þjóðin
eldist smám saman.
Tungumál.
Í lok 12. aldar var arabísk menning næstum allsráðandi í
landinu. Innan við 1% íbúanna
í suðurhlutanum talar enn þá Tungu berba.
Franskan, sem haslaði sér völl á árabilinu 1881-1956, þegar
landið var franskt verndarsvæði, breiddist enn frekar út eftir að
landið fékk sjálfstæði vegna aukinnar menntunar íbúanna.
Arabíska er opinbert tungumál þjóðarinnar en franskan á sér
fótfestu í dagblöðum, menntastofnunum og í ríkisstjórninni.
Enska og ítalska eru mörgum íbúum landsin töm.
Trúarbrögð.
Langflestir íbúanna eru múslimar og Malikite Sunnítar eru ráðandi.
Kristnir og gyðingar eru í miklum minnihluta, sem hélt áfram
að minnka eftir að landið fékk sjálfstæði.
Árið 1956 játuðu rúmlega 300 þúsund aðra trú en islam en
núna eru þeir u.þ.b. 50 þúsund.
Trúfrelsi ríkir í landinu. |