Þótt landið sé mjög
þéttbýlt í heildina tekið, búa flestir íbúarnir dreift. Rúmlega 90%
þeirra búa í sveitunum í fjölskyldu- og ættingjaþorpum. Höfuðborgin
Kigali var lítið þorp, þegar landið fékk sjálfstæði (1962) en er orðin
stærsta borg landsins.
Líkt og í Búrúndí
eru flestir íbúarnir af kyni hutu- og tutsimanna (90% og 10%). Einnig
verður að nefna smáhóp twa-hirðingja (veiðimenn og safnarar), sem telja
innan við 1% og aðrir minnihlutahópar eru Evrópumenn (aðall. trúboðar og
embættismenn), asískir kaupmenn og swahilimælandi Afríkumenn frá
Tansaníu og Kongó (Kinshasa).
Tutsimenn eru yfirleitt hærri og ljósari yfirlitum en hutumenn en mikil
blöndun þessara þjóðflokka dregur úr möguleikum til að finna fólk með
áberandi séreinkenni. Tutsiminnihlutinn náði yfirtökunum í efnahags- og
stjórnmálalífinu í krafti hefða sinna en í byltingunni, sem snéri dæminu
við, voru 300 þúsund þeirra reknir úr landi.
Opinber tungumál
landsins eru franska og rwanda (kinyarwanda), sem er bantutunga, náskyld
rundi, þótt einugis smáhluti þjóðarinnar tali frönsku. Swahili er víða
talað í borgum og er enn þá aðalsamneytistungan við íbúa
nágrannaríkjanna.
Kristnin hefur
hvergi annars staðar í Afríku haft eins mikil áhrif og í Rúanda.
Bylting hutumanna byggðist á kenningum evrópskra presta um jafnræði og
katólskir skólar voru uppeldisstöðvar leiðtoga þeirra. Næstum tveir
þriðjungar landsmanna eru katólskir.
Fólksfjölgun er
óvíða meiri í Afríku en í Rúanda. Hún er langt yfir mörkum þess, sem er
hægt að leggja á landið til að brauðfæða alla íbúana og opinber
fjölskyldustefna er ekki til í landinu. Næstum helmingur þjóðarinnar er
yngri en 16 ára og barnadauði er einn hinn mesti í Afríku.
Hutuflóttamenn frá Búrúndí, sem búa í landinu, eru u.þ.b. 600 þúsund
talsins. Flestir þeirra flúðu í þjóðarmorðunum 1972, þegar allt að 150
þúsund þeirra var slátrað í hreinsunum tutsimanna. |