Miðafríkulýðveldið menningin,


MIÐAFRÍKULÝÐVELDIÐ
MENNINGIN

.

.

Utanríkisrnt.

Booking.com

Í flestum miðafrískum fjölskyldum leika konur lykilhlutverkið.  Þær annast söfnun, framleiðslu, varðveizlu, dreifingu og undirbúning matar.  Veiðar eru verksvið karlanna en sums staðar veiða konur fisk á þurrkatímanum.  Karlmenn annast uppskeru afurða, sem eru seldar (kaffi, baðmull og tóbak), en konur sjá um matargerð fyrir fjölskylduna.  Kirkjur eru alls staðar mikilvægar til trúariðkana og félagslega.  Auk messu á sunnudögum recur kirkjan skóla og margs konar starfsemi fyrir konur, karla, unglinga og börn.  Sóknarbörnin safnast oft saman til að dansa og syngja (ndoye = gjöf á sangomáli) til heiðurs einhverjum einstaklingi í söfnuðinum.  Fólkið færir heiðursgestinum mat, sápu og steinolíu en hann/hún ber fram kaffi, te og léttar veitingar.  Knattspyrna er vinsælasta íþróttin meðal ungra Miðafríkumanna.  Jafnvel í minnstu þorpunum er knattspyrnuvöllur.  Kirkjan og skólar styrkja oft keppnislið drengja og stúlkna.  Körfubolti og ruðningur eru einnig vinsælar íþróttir, einkum í Bangui.

Allt fram á 19. öld skapaði handverksfólk marga fagra gripi.  Þrælaverzlunin og fyrstu ár nýlendutímans voru hemlar á listsköpun og flestir listamennirnir hættu henni.  Á okkar dögum eru einu merkin um þetta tímabil ofnar mottur og körfur, einföld verkfæri, útskornir stólar, sjaldgæf gríma, leirmunir og hljóðfæri (þ.m.t. balafon; líkt xylofón en gert úr horni, skinni óg viði).  Skömmu fyrir aldamótin 2000 hóf handverksfólk gerð einstæðra verka og mynda úr fiðrildavængjum, sem það límir á pappír og útskurð fílabeins og harðviðar.  Bogandasafnið í Bangui hýsir margs konar hefðbundin hljóðfæri, stríðsbúnað, veiðiáhöld, leirmuni, helgimuni og sýnishorn af byggingarlist.  Samtímalistamenn byggja á gömlum hefðum og verklagi við útskurð dýra og fólks og mörg verka þeirra eru til sölu í stærri borgum og á handverksmarkaðnum í Bangui.

Miðafríkumenn búa við ríka dans- og söngvahefð.  Akafólkið í suðvesturskógunum hefur náð alþjóðlegri athygli fyrir söng og dans og margir hópar þeirra hafa komið fram í Frakklandi.  Í Bangui og nokkrum héraðsborgum hafa tónlistarmenn myndað dansflokka (Musiki; Zokela; Makembe; Cool Stars; Cannon Stars; Super Stars).  Þessir tónlistarmenn leika rafmagnstónlist eins og starfsbræður þeirra í báðum Kongólöndunum og blanda saman afrískum takti og tungumálum, rúmbu, cha-cha-cha og merengve.  Hljómsveitir Miðafríkumanna hafa þróað eigin útgáfu af Kongótónlist.  Zokela, nefnt eftir hljómsveit á 9. áratugnum, hefur náð miklum vinsældum í Lobaye-héraði.  Í þessari tónlist blandast saman hefðbundin sveita- og borgarmúsík og margar hljómsveitir í Bangui hafa orðið fyrir áhrifum af henni.

Fátt eitt af bókmenntaverkum frá Miðafríkulýðveldinu hefur verið gefið út en safnarar hafa náð saman margs konar þjóðsögum og ævintýrum vítt og breitt um landið.  Þessar sögur hafa lifað meðal fólksins allt frá 19. öld og eru sögu- og menningarlegur brunnur.  Góðir sögumenn ná tökum á áheyrendum sínum með söngli og rauli inni á milli.

Makombo Bamboté, höfundur skáldsagnanna Mandupa prinsessa (1972) og Svarta byltinging (1987) er þekktasti rithöfundur þjóðarinnar.  Meðal annarra þekktra rithöfunda eru Étienne Goyémidé, Faustin Lpeko-Entomane, Cyriaque Yavoucko, Pierre Sammy-Mackfoy og Gabriel Danzi.  Þekktasti kvikmyndaleikstjóri landsins er Joseph Akouissonne (Zo kwe zo, Les dieux noirs du stade).  Listmálarar landsins hafa málað með vatns- og olíulitum (Jerome Ramedane).  Áberandi verkefni þeirra er daglegt líf í þorpum, veiðiferðir og dýralíf eins og víða má sjá á veggjum veitingahúsa

Útvarpið er mikilvægasti ljósvakamiðillinn í landinu og ríkið á og stjórnar helztu útvarps- og sjónvarpsstöðvunum.  Ríkisútvarpið sendir út innlendar, erlendar og svæðisfréttir um allt land en Ríkissjónvarpið nær aðeins til Bangui og næsta nágrennis.  Africa Number One er einkarekin útvarpsstöð, sem er hluti af franskri fjölmiðlakeðju í Gabon.  Hún hefur rekið stöðina í Bangui síðan 1995 í samstarfi við katólsku kirkjuna.  France Internationale hefur verið rekin síðan 1997 og Radio-MINURCA, útvarpsstöð friðargæzluliða Sameinuðu þjóðanna, hóf útsendingar 1998.

Fyrsta dagblað landsins, hið ríkisrekna E Le Songo, hóf útgáfu 1986.  Til þess tíma var öll útgáfustarfsemi á höndum ríkisins.  Nokkur einkarekin dag- og vikublöð eru nú gefin út.  Sum þeirra gagnrýna forsetann og ríkisstjórnina, þegar þeim finnst ástæða til.  Meðal helztu blaðanna eru Le Novateur, Renouveau centrafricaine og Terre africaine.  Einkarekið símafyrirtæki annast nú netþjónustu (þ.m.t. netpóst).  Fáir Miðafríkumenn hafa aðgang að netinu heima fyrir en fjöldi borgarbúa fær takmarkaðan aðgang að því á netkaffistöðum.

 TIL BAKA     Ferðaheimur - Garðastræti 36 - 101 Reykjavik - info@nat.is - Heimildir            HEIM