Flóra og
fána. Mestur hluti
eyjunnar var eitt sinn ţakinn sígrćnum skógum og laufskógum
en lítiđ er orđiđ eftir af ţeim nema í austurhlíđunum og á
smásvćđum í vesturhlutanum. Hásléttan er ađ mestu
vaxin lággróđri og sums stađar gćtir
jarđvegseyđingar. Skógar voru ruddir til rćktunar hrísgrjóna og
viđurinn nýttur til brennslu og sem byggingarefni og verđmćtar
viđartegundir, s.s. íbenholt, rósaviđur og sandalviđur voru fluttar út.
Steppugras, lágvaxin og grönn tré og bambus ţekja nú u.ţ.b. 7/8 hluta
landsins. Međ ströndum fram vex eitthvađ af furu, pálmum og sefi. Í
ţurrum suđurhlutanum vaxa ţyrnitré, risakaktusar, dverg-baobab-tré og
fleiri ţurrkaţolnar tegundir trjáa, sem eru einkennandi fyrir eyjuna.
Vegna einangrađrar
legu eyjarinnar hafa margar apategundir lifađ af og ţróazt á annan hátt
en annars stađar. Ţar eru í kringum 40 tegundir lemúrapa. Nokkrar
sérstćđar tegundir broddgalta, sem éta skordýr hafa ţróazt auk margra
misstórra tegunda kamelljóna. Fjöldi fuglategunda er mikill, s.s.
gíneufuglar, akurhćnur, dúfur, hegrar, íbísfuglar, flamingóar,
egretfuglar, gaukar, asískir rauđbrystingar og nokkrar tegundir
ránfugla. Tegundir fiđrilda eru í kringum 800, mýflugna og köngullóa
margar. Einu tegundir stórra eđa hćttulegra dýra eru krókódílarnir í ám
landsins. Međal snákategunda er „do”, sem er 3-4 m langur og skađlaus.
Í stöđuvötnum lifa
tilapíafiskar (karfategund), regnbogasilungur, og svartibassi. Í hafinu
umhverfis eyjuna, strandlónum og jafnvel í ám landsins er mikiđ af fiski
og skeldýrum. Ţar má m.a. finna margar tegundir matfiska, túnfisk,
hákarla, sardínur, kolmunni, fljótakrabbar, rćkjur, skeljar or ostrur.
Ein tegund, sem álitin var útdauđ fyrir miljónum ára „coelacanth” fannst
fyrir ströndum landsins og er nefnd lifandi steingervingurinn manna á
milli.
Loftslagiđ.
Heitt og votviđrasamur regntíminn hefst í nóvember og lýkur í apríl,
ţegar svalara og ţurrara tímabil tekur viđ frá maí til október.
Sameiginleg áhrif rakra suđausturstađvindanna og norđvestan monsúsins
ráđa loftslaginu, ţegar vindarnir blása yfir miđhásléttuna.
Stađvindarnir, sem ríkja allt áriđ, eru kröftugastir frá maí til
október. Austurströndin er vindmegin og ţar er međalársúrkoman
nćstum 3800 mm (í Maroantsetra viđ Antongilflóa). Á leiđ
vindanna yfir hásléttuna mettast mestur hluti rakans, sem veldur
rigningarúđa og ţokuslćđingi. Ţegar ţeir ná til
vesturhlutans, eru ţeir orđnir ţurrir, ţannig ađ ţar eru ţurrkasvćđi
og hálfeyđimerkur, s.s. í suđvesturhlutanum, ţar sem kaldir
hafstraumar auka ţurrkinn.
Monsúninn, sem flytur međ sér úrkomu ađ norđausturströndinni og
upp á háslétturnar, er í hámarki um heitasta og rakasta tímann.
Vindurinn blćs skáhallt yfir vesturströndina, sem nýtur temprađrar
úrkomu frá honum. Suđvesturhlutinn er í regnskugganum og helzt
ţurr. Úrkoman er mismunandi, allt frá 2100 mm á eyjunni
Nossi-Bé niđur í norđausturhlutanum í 750 mm í Maintirano á
vesturströndinni og 360 mm í Toliara í suđvesturhlutanum. Á hásléttunni
er međalársúrkoman 1350 mm í Antananarivo og 1220 mm í
Fianarantosoa, 300 km sunnar.
Júlí er svalasti mánuđurinn (10°C-26°C) og desember heitastur (16°C-29°C).
Hitinn lćkkar er ofar dregur og er hćstur á norđvesturströndinni og
lćgstur á hásléttunni. Mikiđ ber á fellibyljum hitabeltisins
á eyjunni. Ţeir koma upp ađ austurströndinni međ ausandi
rigningu og valda stórhćttulegum flóđum. |