Búrúndí íbúarnir,
Flag of Burundi


BÚRÚNDÍ
ÍBÚARNIR

.

.

Utanríkisrnt.

 

Hæðótt landslagið í Búrúndí er óhagstætt myndun þorpa og þéttbýliskjarna, þannig að einangrun er einkennandi.  Þessir búskaparhættir hafa valdið einangrun og stuðlað að stöðugum árekstrum milli hutu- og tutsi-þjóðflokkanna.  Hið hefðbunda búsetuform byggist á stórfjölskyldubyggð í býkúpukofum innan skjólgarðs, sem er oft hulinn bananaplöntum.  Þrátt fyrir þetta búsetuform, er Búrúndi meðal þéttbýlustu landa Afríku.  Borgarkjarnar eru fáir og eina undantekningin er Gitega í suðvesturhlutanum og Bujumbura, höfuðborgin, meðfram enda Tanganyika-vatns.  Borgarastríð hófst í landinu um miðjan tíunda áratug 20. aldar og þúsundir hutumanna hafa neyðzt til að koma sér fyrir í flóttamannabúðum víða um land og nágrannaríkjunum.

Hutu- og tutsimenn eru helztu þjóðflokkar landsins, hinir fyrrnefndu í miklum meirihluta.  Önnur smærri þjóðarbrot eru twadvergarnir, afkomendur prinsafjöldkyldna (ganawa), og nokkriri swahilimælandi smáhópar frá Tansaníu og Kongó.  Tutsifólkið er yfirleitt hávaxið og tignarlegt og hutufólkið lág- og þéttvaxið en samt líkamseinkennalaust.  Það er skylt tutsi-himafólkinu í suðurhlutanum og tutsi-banyarugurufólkinu, sem býr aðallega í norðurhlutanum.  Her landsins er að mestu mannaður tutsi-himamönnum.  Hutu- og tutsimenn hafa búið við gagnkvæma óbeit, vantraust og ótta.  Ýmsir evrópskir hagsmunahópar ólu á og hagnýttu sér þessa stöðu á nýlendutímanum um allt landið.  Hvernig svo sem þetta ástand hófst, hefur það leitt til mikilla og blóðugra óeirða og fjöldamorða.

Rundi, sem er bantutungumál, er sameiginlegasta tungan um allt land.  Það er óalgengt meðal þjóðflokka í Afríku, að heil þjóð af mismunandi uppruna eigi sér sameiginlega tungu.  Franska er opinbert tungumál landsins ásamt rundi.  Swahili er viðskiptatungan, sem er útbreidd í Bujumbura ásamt frönsku.

Kristni á sér tiltölulega marga fylgjendur í landinu.  Næstum 40% kristinna eru rómversk-katólskir.  Stór minnihlutahópur þeirra iðka einnig hefðbundin trúarbrögð.  Eftir 1970 hefur samband kirkju og ríkis verið mesti spennuvaldurinn milli mismunandi þjóðarbrota.  Á dögum annars lýðveldisins (1976-87) beitti ríkisstjórnin katólsku kirkjuna ýmsu harðræði til að draga úr félagslegum áhrifum hennar (menntun o.fl.).  Þessar aðgerðir voru sagðar þáttur í aðgerðum tutsimanna gegn hutumönnum.  Eftir byltingu hersins 1987, var dregið úr þessum aðgerðum um tíma, þótt margir tutsimenn líti hana hornauga sem niðurrifsafl í landinu.

Meðalfæðingatíðni og barnadauði er hærri í Búrúndí en öðrum Afríkulöndum.  Íbúum landsins fjölgar hægar en annars staðar, m.a. vegna fjöldamorða.  Næstum helmingur þjóðarinnar er yngri en 15 ára, sem tryggir áframhaldandi háa fæðingatíðni.  Lítill hluti þjóðarinnar býr í þéttbýli og flestir þéttbýlinga búa í Bujumbura.  Lífslíkur íbúanna eru 46 ár, sem er með því lægsta í álfunni.

 TIL BAKA           Ferðaheimur - Garðastræti 36 - 101 Reykjavik - info@nat.is - Heimildir                  HEIM